Abstrakt. Obecnie prowadzone są intensywne badania z zakresu genomiki mitochondrialnej. Mitochondrialny DNA znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak: ewolucjonizm, filogeografia, antropologia, archeologia, medycyna sądowa, diagnostyka medyczna, medycyna weterynaryjna, ekologia molekularna, genetyka populacji i hodowla zwierząt. Markery, haplotypy lub haplogrupy mitochondrialne związane są z patogenezą chorób, ewolucją i pochodzeniem organizmów oraz identyfikacją gatunków. Interesującym kierunkiem badań, bazującym na sekwencjach mitochondrialnego DNA, jest poszukiwanie polimorfizmów/mutacji, które mogą mieć związek z ważnymi z ekonomicznego punktu widzenia cechami użytkowymi zwierząt gospodarskich. Wykorzystanie mtDNA ma wady, ze względu na niski stopień siły dyskryminacji i sposób dziedziczenia. Mimo to, mtDNA jako marker ma również wiele zalet, dzięki czemu jest często wykorzystywany w badaniach poznawczych, ale w głównej mierze - aplikacyjnych.
Abstrakt. Badaniami objęto 1072 krowy wybrakowane w latach 2000–2012, utrzymywane w 12 gospodarstwach województwa kujawsko-pomorskiego, użytkujących krowy rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej. W obliczeniach statystycznych uwzględniono wpływ wybranych czynników (wiek krowy w dniu pierwszego wycielenia, poziom wydajności w pierwszej laktacji, system utrzymania i liczebność stada) na długowieczność krów (długość życia, długość użytkowania, liczbę wycieleń) i ich wydajność życiową (procedura GLM z pakietu SAS (2013)) oraz na udział krów wybrakowanych z poszczególnych powodów (procedura FREQ z pakietu SAS (2013)). Wykazano niekorzystny wpływ (P ≤ 0,01) zwiększania liczby krów w stadzie na długowieczność i wydajność życiową. Również dążenie do wysokiej wydajności w pierwszej laktacji (> 10 000 kg mleka) może skrócić (P ≤ 0,05) okres życia krów. Spośród wybrakowanych krów, aż 90% usunięto ze stad z powodów przez hodowców nie zamierzonych. Niepokojący jest fakt szczególnie wysokiego (92%) jego udziału w stadach największych (> 100 krów). Główną przyczyną brakowania była jałowość, przy czym stwierdzono wyraźne nasilenie brakowania z tego powodu wśród krów, które po raz pierwszy wycieliły się jako najstarsze (> 30 mies. życia), ewentualnie jako pierwiastki dały ponad 10 000 kg mleka, lub były użytkowane w stadach o obsadzie 51–100 krów.
Abstrakt. Celem pracy było wykazanie okresów wzmożonego zapotrzebowania na Ca, P i Mg w ciągu roku, u niedojrzałych płciowo samców jelenia szlachetnego. W surowicy oznaczono stężenia Ca2+, fosforu nieorganicznego oraz Mg2+ z wykorzystaniem metody spektrofotometrycznej. W trakcie życia podczas pierwszej jesieni zaobserwowano najwyższe stężenia na poziomie: Ca – 2.858 ± 0.62 mmol × l-1; P – 2.617 ± 0.25 mmol × l-1 and Mg – 0.878 ± 0.09 mmol × l-1. W październiku zaobserwowano najniższe stężenie Mg, wynoszące 0.584 ± 0.18 mmol × l-1, podczas gdy w przypadku Ca i P najniższe stężenia wystąpiły w czasie drugiego listopada życia, wynoszące odpowiednio 1.406 ± 0.19 mmol × l-1 i 1.596 ± 0.28 mmol × l-1. Uzyskane wyniki wskazują na zasadność stosowania suplementacji mineralnej u samców jelenia szlachetnego wchodzących w okres dojrzałości płciowej, głównie ze względu na znaczne wydatki w gospodarce wapniowo-fosforowo-magnezowej. Jest to związane ze wzrostem szkieletu i wytwarzaniem pierwszego w życiu poroża. Zastosowanie suplementacji mineralnej w lecie powinno ograniczyć ryzyko spowolnienia wzrostu szkieletu spowodowane mineralizacją poroża zimą.
Abstrakt. Badaniami objęto 13 tryczków rasy berrichon du cher oraz 19 merynosów polskich utrzymywanych w owczarni Grotkowo należącej do GRH Żydowo. Stosowano żywienie do woli przy zastosowaniu mieszanki TMR. Oszacowano wartość rzeźną, jakość tusz i mięsa mld u jagniąt-tryczków. Zwierzęta zostały ubite przy masie ciała ok. 40 kg. Stwierdzono lepsze wyniki oceny systemem EUROP w zakresie otłuszczenia u tryczków rasy merynos polski w porównaniu z berrichon du cher. Wyższy poziom otłuszczenia tusz u tryczków berrichon du cher, mógł mieć wpływ na wyższe masy wyrębów podstawowych, w porównaniu do tryczków rasy merynos polski. Ponadto wykazano korzystny poziom cech fizykochemicznych i profil kwasów tłuszczowych w mięsie mld tryczków berrichon du cher w porównaniu do merynosa polskiego. Stwierdzono, że intensywny system utrzymania przy zastosowaniu żywienia do woli mieszankami TMR w warunkach utrzymania alkierzowego, prowadzi do uzyskania zbyt wysokiego poziomu otłuszczenia tusz tryczków rasy berrichon du cher przy korzystniejszym poziomie pH\textsubscript{24} i lepszym profilem kwasów tłuszczowych, w porównaniu do merynosa polskiego. Biorąc pod uwagę wymagania konsumentów, tusze tryczków tuczonych do masy ciała 40 kg, mogą spotkać się z trudnościami ze zbytem i z tego też względu należy rozważyć szersze wykorzystanie tej rasy jako ojcowskiej w krzyżowaniu towarowym.
Abstrakt. Celem pracy było przedstawienie wpływu bobra europejskiego (Castor fiber) na środowisko naturalne i gospodarkę człowieka na podstawie danych dotyczących wielkości i rodzajów szkód wyrządzonych przez te gryzonie w województwie kujawsko-pomorskim na przestrzeni lat 2005-2013. Populację bobrów na terenie województwa kujawsko-pomorskiego szacuje się obecnie na ok. 5 tys. osobników. Najczęściej wyrządzane szkody przez bobry to: zgryzienia drzew, zalanie użytków zielonych, szkody wyrządzone w uprawach na gruntach ornych, uszkodzenia grobli i obwałowań stawów rybnych.