Abstrakt. Mleko składa się z ponad 400 kwasów tłuszczowych, około 100 białek i peptydów, laktozy, witamin i minerałów. Składniki te charakteryzuje wysoka biodostępność oraz właściwości prozdrowotne u ludzi. Wpływają one również na technologiczną przydatność mleka w przetwórstwie. Celem pracy było określenie wpływu wieku, wydajności oraz fazy laktacji na skład mleka ze szczególnym uwzględnieniem udziału frakcji białkowych w mleku krów rasy polskiej holsztyńsko fryzyjskiej. Materiał do badań stanowiły próby mleka pobrane od pierwiastek (P; n = 60) i wieloródek (M; n = 60) będących w różnych fazach laktacji (I – 30–60 dni; II – 90–120 dni; III – 210–240 dni), z podziałem na krowy o niskiej (L; <30 kg) i wysokiej (H; >30 kg) wydajności. Odnotowano niższy (P ≤ 0,01) poziom α-kazeiny w mleku krów ML I i MH I w porównaniu do mleka pierwiastek w I fazie. W mleku krów PH III odnotowano niższy (P ≤ 0,05) udział α-laktoalbuminy w porównaniu do mleka krów w I fazie laktacji we wszystkich grupach. Zaobserwowano, że mleko w kolejnych fazach laktacji charakteryzowało się wyższą zawartością laktoferyny. Liczba komórek somatycznych była wyższa u wieloródek w porównaniu do pierwiastek. Uzyskane wyniki można wyjaśnić większą liczbą zapaleń gruczołu mlekowego u starszych krów, w związku z tym wzrasta poziom składników przeciwbakteryjnych oraz faktem, że w kolejnych fazach laktacji gruczoł mlekowy staje się coraz bardziej podatny na infekcje.
Abstrakt. Celem pracy było opracowanie nowego sposobu naliczania punktów za wybrane elementy próby dzielności konika polskiego. Analizie poddano wyniki wierzchowej próby 42 koników. Wykonano statystyczną charakterystykę obowiązujących wyników próby oraz wyników uzyskanych po wykorzystaniu nowych przedziałów wartości elementów próby określonych na podstawie ich średniego poziomu i SD. Wykonano wieloczynnikową analizę wariancji i test T-Tukeya. Stwierdzono, że nieznaczne zróżnicowanie indywidualnych wyników próby dzielności koników wskazuje na konieczność modyfikacji obowiązującego systemu oceny. Konieczność tę podkreśla też fakt zmiany poziomu ocen badanych koników jako następstwa zastosowania nowego sposobu punktacji. Dyskusyjny jest przede wszystkim sposób oceny cech o nazwie zachowanie się, długość kroku w stępie, powrót oddechów do normy i próba wysiłkowa, które należą do elementów najczęściej maksymalnie punktowanych. W konsekwencji nie mogą one pełnić faktycznej funkcji selekcyjnej.
Abstrakt. Celem pracy była analiza wydajności i częstotliwości korzystania przez krowy rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej z robota udojowego. Badania przeprowadzono w gospodarstwie, w którym w oborze wolnostanowiskowej rusztowej na 120 osobników zamontowany był dwustanowiskowy robot Astronaut firmy Lely. Materiały do pracy pochodziły z systemu do zarządzania stadem i obejmowały dane z 850 dojów. Analizowano dobową wydajność mleka (w kg), liczbę dojów w ciągu doby oraz przeciętną wydajność mleka w doju, a czynnikami doświadczalnymi były: kolejna laktacja (pierwiastki i wieloródki), dobowa wydajność mleka (≤ 15 kg; 15,1–25,0 i >25,0 kg) oraz faza laktacji (≤ 100 dni; 101–200 i >200 dni). Stwierdzono, że w analizowanym stadzie krowy korzystały z robota udojowego ze średnią częstotliwością 2,49 razy na dobę. Nie wykazano istotnych różnic w dobowej wydajności i częstotliwości doju pomiędzy pierwiastkami, a krowami starszymi. Nie różniły się one także istotnie ze względu na wydajność mleka w jednym doju. Poziom dobowej wydajności różnicował częstotliwość doju. Najczęściej z robota udojowego korzystały pierwiastki i wieloródki o wydajności dobowej przekraczającej 25,0 kg mleka (odpowiednio 2,82 i 2,67 razy na dobę). Zarówno w przypadku pierwiastek, jak i w grupie wieloródek wzrostowi dobowej częstotliwości doju towarzyszyło zwiększanie się ilości mleka pozyskiwanego w jednym doju. W grupie pierwiastek dobowa częstotliwość doju zwiększała się w kolejnych tercjach laktacji. Stwierdzono także, że ze wzrostem częstotliwości ich doju związane było zmniejszanie się ilości mleka pozyskiwanego w jednym doju. W kolejnych tercjach laktacji w grupie wieloródek systematycznie obniżała się dobowa wydajność mleka i jego ilość w przeliczeniu na dój, nieregularnie zmieniała się natomiast dobowa częstotliwość doju.
Abstrakt. Doświadczenie zostało przeprowadzone w letnim cyklu produkcyjnym. Kurczęta brojlery utrzymywano na ściółce (grupa I) oraz na ściółce z dostępem do wybiegów (grupa II). Podczas doświadczenia kontrolowano śmiertelność kurcząt, a w drugim okresie odchowu podczas wysokich temperatur zewnętrznych przeprowadzono pomiary temperatury rektalnej i radiacyjnej oraz oznaczono we krwi ptaków poziom hormonów tarczycy, glukozy, kortykosteronu i hematokrytu. Kurczęta z grupy I charakteryzowały się większą śmiertelnością w stosunku do grupy II. W grupie I odnotowano wzrost temperatury rektalnej w 6. tygodniu odchowu kurcząt brojlerów. U kurcząt z grupy II stwierdzono spadek T3 i wzrost T4 przy wzroście temperatury powietrza. Niższa temperatura ciała kurcząt brojlerów oraz mniejszy udział kurcząt padłych w grupie mającej dostęp do wybiegu może sugerować, iż ten system utrzymania przyczynił się do zwiększenia „komfortu cieplnego” ptaków podczas letnich upałów. Stąd można wnioskować, że utrzymanie z dostępem do wybiegów poprawia poziom dobrostanu kurcząt brojlerów narażonych na działanie stresu cieplnego.
Abstrakt. Celem pracy była ocena zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w wybranym wyrobie wędliniarskim. Materiał badawczy stanowiły próby kiełbasy wiejskiej wędzonej metodą tradycyjną w dwóch komorach, w których zróżnicowano temperaturę pirolizy drewna. Zawartość WWA w wędzonym produkcie oznaczono metodą chromatografii cieczowej HPLC. Badania wykazały, że prowadzenie procesu wędzenia w średniej temperaturze wynoszącej 551,20°C spowodowało istotne obniżenie stężenia wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w porównaniu do ich zawartości w wyrobie wędzonym w temperaturze wynoszącej średnio 675,2°C. Stężenie benzo(a)pirenu w kiełbasie wędzonej w niższej temperaturze spełniało obowiązujące normy, zaś suma czterech WWA zarówno w temperaturze wyższej jak i niższej przekraczała obowiązujące zalecenia.
Abstrakt. Celem badań było porównanie wzrostu i budowy ciała kaczek hodowanych w półntensywnym iintensywny system. Materiałem do badań był Pekin Star 53 H.Y. kaczki mięsne mieszańce pochodzenia francuskiego. Kaczki odchowywano 8 tygodni. Ptaki z grupy I odchowywano systemem intensywnym, a ptaki w grupieII półintensywnym. Po zakończeniu okresu odchowu, tj. w wieku 8 tygodni, średnia masa ciałaptaki w grupie I wynosiła 3480,3 g, a w grupie II 3000,2 g. Wyniki wskazują, że niezależnie od płci, młode ptaki tj. w ciągu pierwszych 3 tygodni życia odznaczają się najszybszym tempem wzrostu, które stopniowo zmniejsza się z wiekiem. W obu grupach badawczych samce charakteryzowały się większym lub istotnie większym indeksem masywności we wszystkich tygodniach życia w~porównaniu z samicami. Indeks zwięzłości, określający procentowy stosunek obwodu klatki piersiowej do długości tułowia przyjmował wraz z wiekiem kaczek coraz mniejsze wartości, wynosząc w pierwszym tygodniu odchowu średnio dla grupy I 144,7, a dla grupy II 142,6% natomiast w ósmym tygodniu odpowiednio 117,7 i 120,5%. W grupie II, a w niektórych terminach również w grupie I samice charakteryzowały się przeważnie większym indeksem zwięzłości niż samce (różnice potwierdzone statystycznie).
Abstrakt. Celem pracy było określenie zawartości selenu w mleku krowim oferowanym w mlekomatach z terenu Szczecina w zależności od pory roku. Materiał badawczy stanowiły próbki mleka pochodzące z 5 mlekomatów zlokalizowanych na terenie miasta Szczecin. Celem pracy było określenie zawartości selenu w mleku krowim oferowanym w mlekomatach w zależności od pory roku. Średnia zawartość selenu w mleku w mlekomatach z terenu Szczecina była zróżnicowana w poszczególnych porach roku i mieściła się w przedziale od 0,013 do 0,034 µg · ml–1. Średnie stężenie selenu w mleku krowim z mlekomatów wyniosło 0,023 µg · ml–1. Najniższe średnie stężenie selenu odnotowano w mleku w okresie lata (0,013 µg · ml–1), natomiast najwyższe w okresie jesieni (0,034 µg · ml–1). Nie stwierdzono różnic istotnych statystycznie w zawartości selenu w mleku pomiędzy zima a wiosną, pomiędzy pozostałymi porami roku różnice te były istotne statystycznie. Z przeprowadzonych badań wynika, że szczególną uwagę należy zwracać na stężenie selenu w mleku krów w okresie lata bo, aż w 72,22% badanych próbek występował marginalny poziom selenu w mleku, a w 27,78% poziom deficytowy. Niskie stężenie selenu w mleku krów w okresie lata wskazuje na to, że zwierzęta znajdują się na terenie niedoborowym w ten pierwiastek. Szczególnie w tym okresie konieczne jest wprowadzenie wczesnej diagnostyki poziomu selenu u krów mlecznych i podjęcia szybkiej decyzji o jego suplementacji.
