Wydanie 22(1), 2023

Artykuły przeglądowe

Dobrostan świń w obrocie przedubojowym a jakość tuszy i mięsa

Artur Rybarczyk, Izabella Tobolska

  Czytaj artykuł

Abstrakt. Dla licznej rzeszy konsumentów, przede wszystkim młodych, akceptacja środka spożywczego, jakim jest mięso, jest dzisiaj często powiązana z żądaniami odpowiednich warunków utrzymania zwierząt użytkowych, jak również właściwym, zgodnym z zasadami ochrony, traktowaniem ich podczas transportu i uboju. Sposób obchodzenia się ze zwierzętami użytkowymi i rzeźnymi jest postrzegany przez społeczeństwa coraz bardziej krytycznie. Wzrastająca w ostatnich latach wrażliwość konsumentów na los zwierząt znajduje odzwierciedlenie również w powstawaniu nowych przepisów prawnych. Jakość mięsa wieprzowego w znacznym stopniu zależy od sposobu obchodzenia się ze zwierzętami, a w szczególności od czynników związanych z obrotem przedubojowym oraz warunkami samego uboju. W trakcie obrotu przedubojowego szczególnie niekorzystnie na organizm tuczników i jakość wieprzowiny mają wpływ warunki podczas załadunku, transportu, przetrzymywania w magazynie żywca i uboju. Przeprowadzone nawet w najlepszych warunkach stanowią dla świń silny stres, który powoduje znaczne straty ilościowe, jak i jakościowe.

Badania asocjacyjne pomiędzy polimorficznymi wariantami genów kodujących TLR a mastitis u bydła mlecznego. Podsumowanie stanu wiedzy

Anna Stanisławczyk, Aleksandra Rączka, Katarzyna Wojdak-Maksymiec

  Czytaj artykuł

Abstrakt. Mastitis jest zapaleniem gruczołu mlekowego powstałym jako reakcja obronna na drobnoustroje, które wniknęły do organizmu. Generuje ogromne straty gospodarcze i ekonomiczne, ponieważ leczenie chorych zwierząt jest kosztowne, a nie zawsze efektywne, co przekłada się na spadek ilości wyprodukowanego przez nie mleka. Ze względu na ogromną liczbę i molekularną różnorodność patogenów układ odpornościowy wykształcił różne mechanizmy ich zwalczania. Nadzieję na uzyskanie poprawy stanu zdrowia wymienia daje selekcja wspomagana markerami (MAS) lub selekcja genomowa.

Oryginalne prace twórcze

Tempo wzrostu i jakość tuszy tuczników hybrydowych w zależności od wieku w dniu uboju

Hanna Jankowiak, Aleksandra Cebulska, Gabriella Novotni-Dankó, Péter Balogh, Anna Zmudzińska

  Czytaj artykuł

Abstrakt. Celem badań była ocena wpływu wieku tuczników na cechy użytkowości tucznej i wartość rzeźną tusz. Oceną objęto 99 mieszańców (Danish Landrace × Yorkshire × Duroc). Zwierzęta podzielono na dwie grupy różniące się wiekiem w dniu uboju: grupa I – tuczniki ubite w wieku 159 dni, grupa II – w wieku 169 dni. Oceniono cechy tuczne: masę ciała początkową i końcową, dni tuczu, przyrosty całkowite i dzienne, spożycie paszy oraz cechy poubojowe: masę tuszy ciepłej, wydajność rzeźną, mięsność, grubość słoniny i wysokość mięśnia najdłuższego grzbietu. Stwierdzono, że młodsze tuczniki wykazywały wyższe tempo wzrostu niż starsze (P<0,01). Ponadto, te pierwsze, były tuczone krócej i pobierały mniej paszy w całym okresie tuczu oraz w przeliczeniu na 1 kg przyrostu. Tusze tuczników starszych charakteryzowały się większą masą tuszy ciepłej i wysokością mięśnia najdłuższego grzbietu w stosunku do tusz grupy I (P<0,01). Wartość rzeźna tuczników z obu badanych grup była wysoka, świadczy o tym zaliczenie ich do najcenniejszych kategorii S, E i U.

Wpływ rodzaju preparatu mlekozastępczego na wyniki odchowu cieląt oraz wskaźniki hematologiczne i biochemiczne krwi

Mariusz Bogucki, Monika Bogusławska-Tryk, Magdalena Stanek, Iwona Kuropatwińska, Jozef Bujko

  Czytaj artykuł

Abstrakt. Celem pracy była ocena wpływu rodzaju preparatu mlekozastępczego na wyniki produkcyjne odchowu cieląt oraz parametry hematologiczne i biochemiczne ich krwi. Cielęta (jałówki) rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej podzielone na dwie grupy po 18 zwierząt, utrzymywano i żywiono jednakowo, z wyjątkiem preparatów mlekozastępczych stosowanych od 31 do 90 dnia życia cieląt. Grupa A otrzymywała preparat mlekozastępczy na bazie odtłuszczonego mleka w proszku, a grupa B preparat mlekozastępczy na bazie serwatki w proszku. Obliczono parametry produkcyjne oraz oznaczono wskaźniki hematologiczne i biochemiczne krwi. Stwierdzono korzystniejsze wyniki odchowu cieląt w przypadku stosowania preparatu A. Cielęta, pomimo niższej masy początkowej w 30 dniu życia, w 90 dniu odchowu osiągnęły wyższą masę końcową. W grupie cieląt odpajanych preparatem A stwierdzono istotnie wyższą liczbę leukocytów i erytrocytów we krwi, natomiast w grupie B wyższą średnią objętość krwinki czerwonej oraz średnią masę hemoglobiny w krwince czerwonej. Ponadto wykazano istotne różnice w poziomie cholesterolu całkowitego i HDL w krwi cieląt żywionych różnymi preparatami mlekozastępczymi (P ≤ 0.05).

Świadomość konsumentów na temat substancji dodatkowych stosowanych na rynku żywności

Ewa Januś, Piotr Sablik, Martyna Grzechnik

  Czytaj artykuł

Abstrakt. Celem pracy była ocena wiedzy losowej grupy polskich konsumentów na temat dodatków stosowanych w żywności. Oparto ją na wynikach ankiety konsumenckiej skierowanej drogą internetową do mieszkańców Polski. Pytania ankiety dotyczyły wiedzy i zachowań respondentów odnośnie dodatków do żywności. Przeprowadzona analiza wykazała, że ankietowani w dużym stopniu zwracają uwagę na dodatki stosowane w żywności, jednak ich ogólna wiedza na ten temat jest na średnim poziomie. Prozdrowotnymi postawami odnośnie nabywania żywności bez dodatków wykazywały się najczęściej kobiety oraz osoby młodsze, z wyższym wykształceniem i mieszkające w aglomeracjach miejskich. Z uwagi na fakt, że przeprowadzone badania nie potwierdziły opinii samych ankietowanych o ich dużej wiedzy na temat substancji dodatkowych stosowanych w produkcji żywności należy przypuszczać, że w znacznym stopniu odzwierciedla to stan świadomości w tym zakresie znacznej części społeczeństwa. Należy podjąć działania edukacyjne społeczeństwa dotyczące stosowania substancji dodatkowych w przemyśle spożywczym, aby zwiększyć świadomość odnośnie bezpieczeństwa i skali spożycia substancji dodatkowych w diecie.

Jakość jaj pochodzących od kur rasy Polbar i Zielononóżka kuropatwiana, polskich ras zachowawczych

Kornel Kasperek, Kamil Drabik, Grzegorz Zięba, Justyna Batkowska

  Czytaj artykuł

Abstrakt. Intensywna praca hodowlana doprowadziła do globalizacji produkcji drobiu pod względem dostępnych komercyjnych mieszańców kur nieśnych. Jednak w wielu krajach, w tym w Polsce, nadal utrzymywane są rasy lokalne. Celem doświadczenia była analiza jakości jaj dwóch rodzimych, polskich ras kur: Zielononóżki kuropatwianej (Gp) i Polbara (Pb). Analizie poddano 4145 jaj w 33. i 53. tygodniu życia ptaków. Jaja rasy Pb charakteryzowały się większym udziałem skorupy i żółtka, wyższą wysokością białka, większym i intensywniej zabarwionym żółtkiem, a także lepszą jakością skorupy przejawiającą się istotnie wyższą gęstością i wytrzymałością na pękanie. O jakości jaj Gp świadczy profil kwasów tłuszczowych, niższy indeks trombogenności, stężenie trójglicerydów i cholesterolu. Wysoka jakość jaj, warunki kulturowe i etyczne pozwalają mieć nadzieję na szersze wykorzystanie tych genotypów w produkcji jaj wysokiej jakości.
This Volume

Acta Sci. Pol. Zootechnica 22(1) 2023